• Mrówka faraona

2020-03-05 15:49:00 Adam Niemierza
Mrówka faraona

Monomorium Pharaonis

Rząd: Hymenoptera ( błonoskrzydłe )

Rodzina: Formicidae ( mrówkowate )

Opis

Mrówka faraona charakterystyka:

Czułki kolankowato wygięte; aparat gębowy gryzący; skrzydła – jeśli obecne – błoniaste ( 2 pary ), przednie i tylne skrzydła połączone haczykami; odwłok zwężony u podstawy tworzący „talię” ( stylik ) z charakterystycznymi guzkami lub łuskami; przeobrażenie zupełne ze stadiami jaja, larwy, poczwarki i dorosłego osobnika; zaawansowany system społeczny.

Charakterystyka gatunkowa:

Robotnice; 1,5 – 2 mm długości; ubarwienie żółtobrązowe , czasem brązowy odwłok. Czułki 12 – członowe z 3 - członową buławką. Dobrze rozwinięte czzarne oczy. Tułów pozbawiony kolców i stosunkowo mała końcowa powiększona część odwłoka. Dwuczłonowy stylik.

Samce: 3mm długości, czarne. Uskrzydlone ( lecz nie latające ). Królowe: 3,6 – 5 mm długości, ubarwienie ciemnoczerwone. Uskrzydlone ( lecz nie latajace ). Odrzucają skrzydła zraz po odbyciu godów.

Miejsce występowania mrówki faraona

pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. Rozprzestrzeniona wzdłuż międzynarodowych szlaków handlowych jest obecnie szeroko rozpowszechniona. Mrówki faraona wymagają ciepłych i wilgotnych warunków, przez co w klimacie umiarkowanym żyją wyłącznie w budynkach. Infestycje można spotkać w rozmaitych miejscach, w tym w budynkach mieszkalnych, hotelach, szpitalach i innych obiektach publicznych, w gastronomii, ogrodach zoologicznych i na statkach. W klimacie ciepłym infestacje spotyka się również poza budynkami.

Owady te kolarzy się z elementami konstrukcji budynków ( np. pustymi przestrzeniami ścian, oknami, przechowalniami itp.), roślinami i materiałami sterylnymi.

Mrówki te rozprzestrzeniają się w budynkach ciągami instalacyjnymi ( np. grzewczymi, elektrycznymi). Poszukują one wody w pobliżu zlewów i umywalek oraz w miejscach kondensacji pary wodnej ( np. na oknach, ścianach itp.).

Mrówki faraona są w stanie przeżyć w niskich temperaturach przez dłuższy okres przy ciągłej aktywności robotnic poszukujących pożywienia. Minimalna temperatura dla przetrwania kolonii wynosi 18st C, lecz najlepiej funkcjonują one przy 30st C.

Zmiany pór roku mają relatywnie niewielki wpływ na infestacje w budynkach, chociaż sprzyjać im może działające zimą ogrzewanie.

Znaczenie jako szkodnika

Robotnice są dokuczliwe dla człowieka, gdy wędrują w poszukiwaniu pożywienia i wody po oznaczonych zapachowo ścieżkach. Chociaż mrówki faraona są wszystkożerne, preferują raczej produkty białkowe. Żerują na mięsie, serze, tłuszczach, cukrze, miodzie, dżemie, czekoladzie itp.

W szpitalach nie gardzą również krwią, dożylnymi płynami odżywczymi, płynami z ran i wymiocinami. Ich pożywieniem bywają także martwe owady, myszy i ich odchody. Mogą opanowywać ubrania i bieliznę pościelową. Opanowane materiały bywają niszczone w wyniku gryzienia. Mrówki mogą również kąsać dzieci, w tym ich powieki.

Mogą uszkadzać opakowania, penetrować plastikowe torebki chroniące sterylne opatrunki i instrumenty. Mrówki faraona stanowią zagrożenie zdrowotne. Mogą przenosić organizmy patogenne mechanicznie, żywiąc się w niehigienicznych miejscach, takich jak odpływy, pojemniki na odpadki, używane opatrunki. Szczególnie niebezpieczna jest ich zdolność zasiedlania sterylnych materiałów w szpitalach.

Mrówka faraona cykl życiowy

Mrówki faraona są owadami społecznymi żyjącymi w koloniach, które mogą liczyć od kilkudziesięciu do 300 000 mrówek. W skład kolonii wchodzą: robotnice ( bezpłodne samice), płodne samce i królowe ( płodne samice). W kolonii występuje zwykle wiele królowych ( kolonie poliginiczne ), które nie wykazują wobec siebie wrogości. Królowe mogą być zastępowane co zapewnia kolonii nieokreślony w czasie byt. Nowe kolonie zakładane są zazwyczaj w drodze podziału („pączkowania”), czemu może sprzyjać zakłócanie spokoju gniazd. Zakładaniem nowych koloni zajmują się dorosłe osobniki, w tymczasem królowe.

Robotnice przenoszą do nowego gniazda larwy, z których rozwiną się królowe i samce. W czasie poszukiwania miejsc na nowe gniazda robotnice mogą zakładać gniazda tymczasowe. Jeśli dojdzie do tego w jakimś środku transportu , może dojść do znacznego rozprzestrzenienia infestacji. Robotnice dostarczają kolonii pożywienia i dbają o stan gniazda. Tylko 5 do 10% robotnic jest faktycznie zaangażowanych w poszukiwanie pokarmu. Płodne samice i samce rozwijają się z dobrze odżywionych larw. Nie widuje się latających rojów; gody odbywają się w gniazdach lub ciasnych zakamarkach budynków. Każda królowa produkuje do 350 jaj. Po około tygodniu z jaj wylęgają się beznogie larwy, które są karmione przez królowe i pielęgnowane przez robotnice. Rozwój larwy trwa około trzech tygodni, zaś stadium poczwarki około dziewięciu dni. Pełen cykl rozwojowy od złożenia jaj do pojawienia się osobnika dorosłego zajmuje około 5,5 tygodnia, zależnie od temperatury

Zwalczanie mrówki faraona

Skuteczne zwalczanie mrówek faraona wymaga zniszczenia ich gniazd. Jest to trudne, gdyż często są one zlokalizowane w niedostępnych miejscach. Najefektywniejszą metodą zwalczania jest gruntowna dezynfekcja z użyciem środków owadobójczych, w ramach której wszystkie owady biorące udział w infestacji wejdą w kontakt z trutką w krótkim okresie. Najlepiej sprawdzą się tu preparaty na mrówki, trutki owadobójcze, choć w pewnych sytuacjach konieczne będą również konwencjonalne aplikacje insektycydów, dzięki którym osiągniemy szybki efekt owadobójczy lub stworzymy strefę buforową przeciwko migracji mrówek. Jednakże zastosowanie tylko dezynsekcji konwencjonalnych nie pozwoli nam skutecznie zwalczyć gniazd mrówek faraona.

Najpierw należy wykonać oszacowanie wielkości infestacji. Powinno ono obejmować ocenę wzrokową wywiad u klienta na temat miejsc występowania mrówek. Można wykonać dodatkową ocenę z wykorzystaniem przynęt.

Po rozpoznaniu wielkości infestacji można rozmieścić trutkę owadobójczą. Zaleca się jej rozmieszczanie począwszy od zewnętrznych rejonów opanowanego obszaru i postępowanie w kierunku jego środka aż do objęcia działaniem całego obszaru. Należy zadbać o to, by nie przeoczyć żadnych miejsc infestacji. Skuteczność dezynsekcji można sprawdzać, kontynuując monitoring.


poradnik pochodzi z "Atlas szkodników w higienie sanitarnej" przygotowany przez firmę BAYER