Tapinoma melanocephalum

Rząd: Hymenoptera ( błonoskrzydłe )

Rodzina: Formicidae ( mrówkowate )

Opis

Charakterystyka

Koczowniczka czarnogłowa jest gatunkiem inwazyjnym i w Europie zamieszkuje z grubsza to samo środowisko co mrówka faraona, obejmujące budynki użyteczności publicznej, budynki mieszkalne i cieplejsze miejsca, takie jak szklarnie, ogrody zoologiczne itp.

Koczowniczki czarnogłowe tworzą kolonie poliginiczne ( wiele królowych w jednej kolonii ) z pojedynczymi gniazdami składającymi się ze 100 do 1000 robotnic.

Miejsce występowania

Gniazda koczowniczek wewnątrz pomieszczeń w Europie znajdujemy zwykle w cieplejszych miejscach, co ma związek z dużym zapotrzebowaniem tych mrówek na wilgoć. Z tego powodu też ich ścieżki prowadzą często w kierunku umywalek, wanien, toalet i kabin prysznicowych. Gniazda wewnątrz pomieszczeń zwykle zlokalizowane są w pustych przestrzeniach ścian, za listwami podłogowymi, pod i za szafkami lub w ziemi kwiatów doniczkowych. Robotnice biegają szybko, gwałtownie zmieniając kierunki, poruszając się wzdłuż krawędzi bądź zawracając przy narożnikach pod skrajem dywanów lub wzdłuż kabli elektrycznych w pustych przestrzeniach ścian. Zbierają różnego rodzaju cząstki pożywienia, lecz preferują słodkie pokarmy.

Znaczenie jako szkodnika

Koczowniczki czarnogłowe są dokuczliwe dla człowieka, lecz mogą również pasywnie roznosić zarazki i zarodniki. Mrówki te mogą się łatwo rozprzestrzeniać poprzez sprzęt domowy, opakowania i doniczki

Cykl życiowy

Koczowniczki czarnogłowe są owadami społecznymi żyjącymi w koloniach średniej wielkości które mogą liczyć do kilku tysięcy osobników. Kolonie składają się z: robotnic ( bezpłodnych samic), płodnych samców oraz królowych ( płodne samice). W kolonii występuje zwykle wiele królowych ( kolonie poliginiczne ), które nie wykazują wobec siebie wrogości. Królowe mogą być zastępowane, co zapewnia nieskończony byt kolonii. Nowe kolonie zakładane są zazwyczaj w drodze dzielenia się - „ pączkowania”, czemu może sprzyjać zakłócenie spokoju gniazd. Zakładaniem nowych kolonii zajmują się dorosłe osobniki, w tym czasem królowe. Robotnice przenoszą do nowego gniazda larwy, z których wyrosną królowe i samce. W czasie poszukiwania miejsc na nowe gniazda robotnice mogą zakładać gniazda tymczasowe. Jeśli dojdzie do tego w jakimś środku transportu, może dojść do znacznego rozprzestrzenienia infestacji.

Robotnice dostarczają kolonii pożywienia i dbają o stan gniazda. Tylko od 5 do 10% robotnic jest faktycznie zaangażowana w poszukiwaniu pokarmu. Płodne samice i samce rozwijają się z dobrze odżywionych larw. Nie obserwuje się latających rojów; gody odbywają się w gniazdach lub ciasnych zakamarkach budynków.

Zwalczanie

Skuteczne zwalczanie infestacji wymaga zniszczenia wszystkich gniazd. Najlepiej w tym celu użyć trutek owadobójczych. Wykorzystywanie konwencjonalnych środków kontaktowych prowadzi do zmniejszenia populacji, lecz nie jest pełni skuteczne, jeśli chcemy całkowicie zniszczyć gniazda. Tradycyjne środki kontaktowe mogą ograniczyć liczebność szkodników, ale metoda ta jest mniej skuteczna dla całkowitej eliminacji gniazd mrówek. Dzieje się tak, gdyż preparaty o działaniu kontaktowym nie wpływają na osobniki przebywające w gnieździe. Odstraszająca natura insektycydów kontaktowych może nawet zwiększyć liczbę kolonii satelitarnych. Środki owadobójcze aplikowane na ścieżkach wędrówek pozwoli skutecznie pozbyć się kolonii w ciągu kilku tygodni, zależnie od jej wielkości.

poradnik pochodzi z "Atlas szkodników w higienie sanitarnej" przygotowany przez firmę BAYER