Wrzosy to piękne małe krzewinki. Świetnie prezentują się na rabatach oraz w donicach na tarasach i balkonach. Już od połowy sierpnia pojawiają się w sklepach, są także stosunkowo tanie, więc nic dziwnego, że chętnie je kupujemy. Niestety nie wytrzymują często więcej niż kilka tygodni. Więc jak je pielęgnować, tak aby długo były piękne? Jakie są najczęstsze błędy? Co zrobić, aby ich uniknąć?
 

Charakterystyka wrzosu pospolitego

 
Wrzos pospolity to najczęściej spotykany gatunek rośnie w całej Europie, części Azji oraz w Afryce. Nie ma dużych wymagań glebowych. Lubi glebę kwaśną, ale także lekką, piaszczystą. Zazwyczaj kwitnie na fioletowo, różowo i purpurowo, ale można spotkać odmiany o kwiatach żółtych, szarych czy pomarańczowych.
    

Uprawa oraz wymagania

 
Dużym plusem wrzosów jest ich dobra odporność na mróz i na przesuszenie. Potrafią wiele znieść, ale, pod warunkiem że rosną na rabatach. W doniczkach potrzebują regularnego podlewania oraz ochrony przez nadmiernym słońcem, a przed zimą najlepiej ochronić je styropianem. 

Pomimo braku dużych wymagań glebowych dobrze jest podsypać rabatę kwaśnym torfem. Jeżeli ziemia jest ciężka, gliniasta można zrobić drenaż, wsypując około 10 cm warstwę żwiru pod torf. 

Wrzos należy podlewać rzadko, ale obficie. Dzięki temu nie rozwiną się choroby grzybowe. Podczas podlewania należy również unikać, aby krople wody nie osiadały na kwiatach i liściach, ponieważ to także sprzyja rozwojowi pleśni. Najbezpieczniej jest przed podlaniem sprawdzić podłoże i podlać, kiedy jest przesuszone na głębokości 2-3 cm. Wrzos warto też po prostu obserwować — jeśli roślina będzie przesuszona, kwiaty również będą suche, natomiast, jeśli będzie oklapnięta to znak, że gniją korzenie w wyniku przelania. 
 

Czym nawozić wrzosy?

 
W sprzedaży dostępne są specjalne preparaty do nawożenia wrzosów. Można także nawozić ogólnymi nawozami do roślin kwasolubnych. Dostępne są nawozy granulowane, żele oraz płyny. Wrzosy uprawiane w gruncie nawozimy około 3 razy w sezonie, odpowiednimi dawkami wskazanymi na etykiecie przez producenta. Korzenie wrzosów są delikatne, więc zbyt duża dawka nawozu może im mocno zaszkodzić.
 
Warto też wspomnieć o mikoryzie do wrzosów. Jest to preparat oparty na wyjątkowych zdolnościach grzybów mikoryzowych. Zawiera żywe strzępki grzybni gotowe do natychmiastowego zasiedlenia korzeni. Przy wsadzaniu lub przesadzaniu wrzosów warto zastosować ten preparat, wtedy grzyby zawarte w preparacie łączą się z korzeniami roślin, zapewniając im lepsze kwitnienie i owocowanie, a także lepszy dostęp do wody i substancji odżywczych. Rośliny są zdrowe i bardziej odporne na szkodliwe czynniki zewnętrzne. Co ważne preparaty te nie są w żaden sposób modyfikowane, nie zawierają chemii, więc są całkowicie bezpieczne i ekologiczne. Taki zabieg wykonuje się tylko raz.

Mikoryza Szczepionka Wrzosy 30g Zielony Dom
 
Oprócz nawożenia roślin warto także zadbać o ściółkę. Świetnie sprawdzi się drobno mielona kora drzew iglastych, która ograniczy wysychanie gleby. Wpłynie także na utrzymanie kwaśnego podłoża oraz dodatkowo zabezpieczy korzenie wrzosów przed mrozami na zimę. 
 

Przycinanie wrzosów

 
Cięcie wrzosów jest niezbędne, aby pięknie kwitły w następnym sezonie. Rośliny nieprzycinane będą rzadsze oraz zdrewniałe u podstawy. Kiedy jest odpowiednia pora na przycinanie wrzosów? Należy zrobić to po kwitnieniu późną jesienią lub  wiosną. Cięcie trzeba wykonywać co roku. Jeśli nie jesteś pewny, czy już możesz podciąć roślinę, lepiej poczekać do wiosny, aby nie zaszkodzić roślinie, zwiększając  jej wrażliwość na mróz. Wiosną — na przełomie marca i kwietnia — przycinamy wrzos tuż pod najniższymi zaschniętymi kwiatami, aż do miejsca, gdzie wyrastają zielone liski. Jeśli zapowiadane są przymrozki, krzewinki warto osłonić agrowłókniną, tak aby nie przymarzły. Cięcie wrzosów warto zawsze przeprowadzać w suchy dzień, bo niestety wilgoć sprzyja grzybom.
 

Jak pielęgnować wrzosy w donicy na zimę?

Istnieje ryzyko, że wrzosy w donicy mogą nie przetrwać zimy. W przeciwieństwie do wrzosów na rabatach nie mają dodatkowej ściółki. Można jednak spróbować zabezpieczyć je przed niskimi temperaturami. Wrzos należy posadzić do dużej donicy, tak aby korzenie miały dużo ziemi wokół korzeni. Spełnia ona funkcję otuliny, nie pozwalając zmarznąć roślinie. Jeśli wrzosów jest więcej, można wszystkie wsadzić do większego pojemnika. Donicę lub pojemnik stawia się na styropianie, boki również warto zabezpieczyć blokami styropianu, tak aby trzymał ciepło. Wrzosu nie przycinamy, tylko nakrywamy agrowłókniną, tkaniną jutową lub innym tworzywem, które przepuszcza powietrze. Jeżeli tkanina nie będzie przepuszczać powietrza, wrzos zgnije lub pojawi się pleśń. Tak zabezpieczona roślina powinna przetrwać zimę.



Wiosną trzeba pamiętać o cięciu rośliny i wystawieniu jej na słońce. Wrzos powinien się dość szybko zregenerować. Pierwsze nawożenie lepiej wykonać dopiero po kilku dniach.

Warto też pamiętać, że mrozoodporność jest różna w zależności od odmiany. Kupując wrzos, warto się zastanowić czy będziemy chcieli, aby przetrwała niskie temperatury. 
 

Odmiany wrzosów

Wrzosy mają wiele odmian, różnią się nie tylko kolorem, ale także wielkością, szybkością wzrostu czy też mrozoodpornością. 

  • Allegretto – piękna odmiana o pojedynczych, purpurowoczerwonych kwiatach, kwitnie już od sierpnia aż do września; 
  • Peter Sparkes — wrzos, który charakteryzuje się bardzo silnym wzrostem, ma piękne kwiaty — duże, pełne, różowe. Kwitnie we wrześniu. 
  • Boskoop – jest bardzo charakterystyczny ze względu na żółte liście oraz delikatne liliowe kwiaty. Okres kwitnięcia przypada na przełomie sierpnia i września.  
  • Gold Haze – posiada białe kwiaty, które pojawiają się od sierpnia do września;
  • Long White – ma zielone liście i białe kwiaty, kwitnie od września do października;
  • White Lawn – ma płożące pędy (do 10 cm wysokości), białe kwiaty, najwolniej rosnąca odmiana;
  • Dark Star – intensywnie rubinowo-czerwone kwiaty, kwitnienie we wrześniu.
  • Alexandra — ma czerwone kwiaty pączkowe, kwitnie aż do grudnia przy sprzyjających warunkach. 
  • Annemarie — wysoki wrzos, rośnie do 50 cm, ma różowe kwiaty pełne, dolne pędy są płożące. Kwitnie wrzesień-październik.
 

Ciekawostki o wrzosach

 
Poza tym, że są bardzo urodziwe, wrzosy są wykorzystywane w zielarstwie. Działają przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Dodatkowo działają moczopędnie.  Ze względu na te właściwości, stosuje się je przy schorzeniach dróg moczowych, chorobach nerek i przewodu pokarmowego oraz pomocniczo przy chorobach reumatycznych, schorzeniach wątroby i bezsenności. Rośliny te wykorzystuje się też w kosmetyce. Kiedyś przypisywano im magiczne właściwości. Słowianie wierzyli, że po wrzosowiskach przechadzają się zaklęte dusze, które nie mogą odejść z tego świata. Dodatkowo wrzosy miały utrwalać miłość oraz sprowadzać prorocze sny. 



Warto też wiedzieć, że wrzos jest rośliną miododajną. Miód z wrzosu jest ciemny, ma galaretowatą konsystencję i jest trochę ostrzejszy od innych. Jego główną zaletą jest duża zawartość łatwoprzyswajalnego żelaza. Wspomaga także organizm przy walce z przeziębieniem.