Dokarmianie ptaków zimą - jak nie zaszkodzić dzikiej naturze
Dokarmianie ptaków w jesienne i zimowe miesiące, kiedy brakuje naturalnej (owoców, roślin) to stary i lubiany, ale przede wszystkim pożyteczny zwyczaj. Dzięki temu nawet najcięższe miesiące dają szansę przetrwania pożytecznym gatunkom ptaków, które nie odlatują na zimę do ciepłych krajów. Należy jednak pamiętać, że nawet tutaj istnieje kilka zasad, a nie przestrzegając ich, możemy... zaszkodzić, zamiast pomóc!
W naszym artykule powiemy ci, czym dokarmiać ptaki, w jakich porach roku oraz na co uważać, żeby nie zaszkodzić dzikiej przyrodzie.
Kiedy zacząć dokarmianie ptaków, a kiedy skończyć?
Teoretycznie dokarmiać można cały rok. Pytanie brzmi — po co? W ciepłe miesiące wiosny, lata i jesieni, ptaki doskonale radzą sobie w znajdowaniu najlepszego dla nich pokarmu — tego naturalnego. Są to nasiona traw, roślin, chwastów, owoce, orzechy, jagody, owady, płazy — wymieniać można naprawdę długo. Ptaki są doskonale dostosowane do cyklu rocznego i potrafią urozmaicić swoją dietę wtedy, kiedy jest ubytek danego ,,produktu".
Dokarmiać powinniśmy późną jesienią oraz zimą. W tym okresie trudniej o naturalny pokarm, a my możemy oszczędzić ptakom długich poszukiwań, jednocześnie gwarantując sobie piękne obserwacje np. w przypadku karmnika na parapecie.
Pamiętaj, że niektórym gatunkom ptaków całoroczne dokarmianie może wręcz zaszkodzić. Uczy je to poszukiwania pokarmu w nienaturalnych miejscach, przez co skazane są na łaskę człowieka.
Dokarmianie ptaków kończymy z początkiem wiosny, wraz z pojawianiem się naturalnego pokarmu - owadów, płazów oraz roślin.
Czym dokarmiać ptaki i gdzie umieszczać karmę?
Pierwszym problemem, przed którym stajemy, jest wybranie miejsca dokarmiania i odpowiednie umieszczenie karmnika. W tym przypadku należy kierować się głównie zasadą bezpieczeństwa - oczywiście dla ptaków!
- Karmnik powinien znajdować się z dala od zagrożeń, czyli dróg, legowiska kota lub psa, dużej liczby osób, okien budynków.
- Należy go dobrze przymocować, żeby nie było zagrożenia upadku podczas lądowania ptaka, co może mu np. zaszkodzić.
- Dobrą praktyką jest stawianie karmników w pobliżu drzew lub krzewów, gdzie ptak może odpocząć, usiąść, zjeść w spokoju.
- Karmnik powinien być w miejscu widocznym, które umożliwia ptakom ocenę zagrożenia, a także swobodne wzbicie się do lotu.
Jaki karmnik wybrać?
Tak naprawdę wybór karmnika zależy od naszych możliwości, oraz miejsca, gdzie chcemy go zawiesić.
Mogą to być na przykład:
- standardowy drewniany karmnik z daszkiem, który widzimy praktycznie na każdej polskiej wsi, a także w miastach;
- karmnik wiszący, który pozwala ptakom na łatwe wybieranie ziaren i nasion;
- karmniki tubowe i spirale, które możemy zaopatrzyć w większe kawałki pokarmu np. kule tłuszczowe czy słoninę;
- zawieszone siatki z kulami tłuszczowymi (pyzami);
- połówki kokosa wypełnione tłuszczem i nasionami.
Jeśli jako priorytet postawisz bezpieczeństwo i wygodę ptaków, wybór karmnika będzie zdecydowanie bezproblemowy.
Czym można karmić ptaki?
Istnieje kilka produktów, które są nie tylko faworytami ptaków pod kątem smaku, ale są po prostu bezpieczne dla naszych opierzonych przyjaciół. Najpopularniejszymi, a zarazem najbardziej odpowiednimi produktami są:
- Nasiona - jeden z najpopularniejszych produktów występujący zarówno samodzielnie, jak i w gotowych mieszankach. Najchętniej przez ptaki zjadane są nasiona słonecznika i innych roślin oleistych. Z chęcią skonsumują go np. sikory, wróble, kowaliki, czyże, grubodzioby czy dzwońce. W gotowych mieszankach występują także nasiona prosa, pszenicy, żyta, pszenżyta czy dzikich traw. Upewnij się, że nasiona są dobrej jakości i nie ma wśród nich zawilgotniałych lub spleśniałych kawałków.
- Słonina - jest to wysoce energetyczny pokarm, z którego skorzystają takie ptaki jak sikory, kowaliki czy też dzięcioły. Pamiętaj, że słonina NIE MOŻE BYĆ SOLONA (sól jest szkodliwa dla ptaków). Musi być także świeża - może wisieć maksymalnie 2 tygodnie przy temperaturach ujemnych.
- Mieszanka tłuszczowa (inaczej kule tłuszczowe czy też pyzy) - bardzo popularny i wysoce energetyczny rodzaj karmy dla ptaków. Składa się z tłuszczu oraz nasion i ziaren. Można przygotować samemu lub kupić gotowe kule tłuszczowe. Jeśli chcesz powiesić kulę tłuszczową w siatce, upewnij się, że okienka w niej są bardzo szerokie, żeby nie doprowadzić do zaplątania się ptaka. Świetnie sprawdzi się tu specjalna tuba/karmnik na kule tłuszczowe.
- Orzechy łuskane - takie jak laskowe, włoskie czy ziemne (niesolone!) są lubiane przez wszystkie ptaki.
- Owoce - warto urozmaicić o nie karmnik, chętnie skorzystają z nich drozdy. Mogą to być np. kawałki jabłka czy też gruszki, owoce berberysu, głogu, dzikiej róży, a nawet suszone morele czy rodzynki. Trzeba pamiętać jednak, żeby były absolutnie bez żadnych konserwantów.
- Gotowane warzywa - (ponownie BEZ SOLI), to świetny pokarm dla ptaków wodnych, zwłaszcza łabędzi. Lubią one ziarna kukurydzy, gotowane ziemniaki, buraki pastewne, marchewkę , kapustę (warzywa mogą być ugotowane lub surowe). Przy karmieniu ptaków wodnych należy pamiętać, żeby nie rzucać pokarmu do wody, tylko w widoczne miejsce z dużą ilością przestrzeni do ewentualnej ucieczki. Może być wsypany np. do płaskiej kuwety, żeby nie leżał bezpośrednio na ziemi.
Czym nie karmić ptaków?
Najpopularniejszym błędem, który nadal jest często popełniany, jest karmienie ptaków chlebem. NIE MOŻNA KARMIĆ PTAKÓW CHLEBEM! Jest on całkowicie pustym pożywieniem, które nie ma żadnych wartościowych składników, a jedynie zapełnia żołądek ptaków. Może również (przez różne dodatki np. soli) doprowadzać do spustoszenia w organizmie ptaków (np. choroby nerek, kwasicy, choroby anielskiego skrzydła, a nawet śmierci głodowej przez fałszywe uczucie sytości).
Ptakom nie można podawać się również żadnego ludzkiego jedzenia, które może zawierać konserwanty - płatków, mieszanek orzechów dla ludzi, czy innych produktów. Jeśli po przeczytaniu naszego artykułu masz wątpliwości czy możesz nakarmić ptaka - najpewniej NIE możesz tego zrobić.
Poszczególne gatunki ptaków - na co uważać?
Jest kilka grup ptaków, przy których warto stosować dodatkowe zalecenia, żeby jak najmniej im zaszkodzić. Mogą to być bardziej wrażliwe ptaki lub po prostu z nieco innym gustem od pozostałych.
Kilka przykładowych grup to:
- kaczki i łabędzie: pokarm powinien być rozsypywany w płaskim karmniku lub korytku w bezpiecznym miejscu blisko wody. Nie należy wrzucać pokarmu do wody. Stosować głównie niezamarzające pokarmy, warzywa, granulaty dla ptaków wodnych i unikać chleba.
- kosy, kwiczoły i szpaki: pokarm najlepiej podawać na ziemi (odśnieżonej lub na tacy), można podawać większość wymienionych wcześniej rodzajów karmy, jak i zamarznięte owoce.
- sikory, kowaliki, dzięcioły: warto pokarm wieszać lub rozsypywać w trudniej dostępnych dla krukowatych miejscach (żeby nie porywały większych kawałków i odstraszały mniejsze ptaki). Można podawać ziarna, słoninę, kule z tłuszczu, orzechy - pamiętaj o braku soli!
- czyżyki i drobne łuszczaki: często są odstraszane przez większe ptaki, dlatego warto znaleźć dla nich spokojne miejsce, żeby nie żywiły się drobinami z ziemi (może to doprowadzać do zakażeń chorobami). Podajemy siekany łuskany słonecznik, drobne kasze, proso, nasiona traw.
- dzwońce i większe łuszczaki (np. wróble): wystarczy wsypać ziarna wymieniane wcześniej do karmnika.
- sójki, kawki i krukowate: poradzą sobie z pokarmem podanym na tacach i w karmnikach. Warto podawać większe kawałki warzyw, kule tłuszczowe, słoninę, a także orzechy czy żołędzie.
- bociany, które nie odleciały na zimę - najtrudniejsza grupa do dokarmiania, ponieważ odpowiedni pokarm szybko zamarza. Podajemy np. ryby, siekane serca, serca drobiowe, skrzydełka kurze, szyjki drobiowe. Pokarm wykładamy kilka razy dziennie w małych porcjach na odśnieżonych kawałkach ziemi z dala od zagrożeń.
Jak wybrać dobrą karmę dla ptaków? Polecane produkty!
W Gardenflora stawiamy przede wszystkim na wysoką jakość i bezpieczeństwo ptaków, dlatego znajdziesz u nas wyłącznie produkty, które im nie zaszkodzą. Możesz użyć ich samodzielnie lub do stworzenia własnych mieszanek zbóż, ziaren i nasion.
Są to:
- Karmnik z kulami tłuszczowym - -> SPRAWDŹ!
- Kule tłuszczowe z siatką -> SPRAWDŹ! - gotowe do nadziania na niewielkie krzewy i gałęzie,
- Kule tłuszczowe bez siatki -> SPRAWDŹ! - idealne do tego karmnika na kule tłuszczowe -> SPRAWDŹ!,
- Karmnik z miksem ziaren i nasion -> SPRAWDŹ!,
- Połówka kokosa z tłuszczem i ziarnami -> SPRAWDŹ!.
