Agrest, winorośl, borówka i inne krzewy owocowe

W przypadku krzewów owocowych warto wspomagać ich zapylenie przy użyciu antraktantu Biopolin. Środek ten wabi owady zapylające, co ma wpływ na zwiększenie ilości i jakości plonu.

Przypąkowe zamieranie pędów malin (Didymella applanata)

Pierwsze objawy pojawiają się na początku lata. Na młodych pędach pojawiają się fioletowo-brunatne plamy u nasady liści. Porażona tkanka z czasem zamiera, staje się brunatna lub ciemnoszara. Na jej powierzchni pojawiają się drobne, ciemne punkty, są to owocniki grzyba, wewnątrz których tworzą się zarodniki. Jesienią uszkodzona kora zaczyna pękać, łuszczyć się i przybiera barwę szarą lub srebrzystoszarą. Objawy choroby nasilają się na pędach drugorocznych i są najbardziej wyraźne po przezimowaniu. Chorobie można zapobiec poprzez staranną pielęgnację krzewów, przerzedzanie oraz usuwanie starych pędów bezpośrednio po owocowaniu. Przed kwitnieniem lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby można wykonać zabiegi środkiem Switch 62,5 WG, Signium 33 WG, Topsin M 500 SC oraz Mythos 300 SC.

Mączniak prawdziwy winorośl (Uncinula necator)

Mączniak prawdziwy na winorośli objawia się białym, mączystym nalotem, który w odróżnieniu od mączniaka rzekomego może pojawiać się po obu stronach blaszki liściowej. Objawy mączniaka prawdziwego pojawiają się już w maju, jednak największe nasilenie tej choroby obserwuje się w lecie, gdy silnie zaatakowane liście zasychają i opadają z krzewu. Grzybnia może także pojawić się na owocach, które zwijają się i także zasychają. Gdy tylko zostaną zauważone pierwsze objawy, należy wykonać zabieg z wykorzystaniem środka Topsin M 500 SC oraz Topas 100 EC.

Czarna zgnilizna winorośli, (Guignardia bidwellii), Zapobieganie infekcjom wtórnym owoców winorośli

Patogen ten może infekować oprócz owoców także liście i inne zielone części rośliny. Pod koniec maja na liściach pojawiają się owalne, brązowawe plamy, ulokowane najczęściej między nerwami. Tak wczesna infekcja liści może doprowadzić do zamierania kwiatów i zawiązków owoców. Do infekcji owoców dochodzi później, mniej więcej gdy osiągną wielkość nasiona grochu. Początkowo na owocach pojawia się jasna plama, która z czasem powiększa się i jest otoczona ciemną obwódką.

Wnętrze plamy zapada się i owoc marszczy się i zasycha. Do zwalczania tej choroby zalecany jest środek Topas 100 EC, natomiast do zapobiegania wtórnym infekcjom ze strony innych patogenów – Switch 62,5 WG.

Antraknoza borówki ( Glomerella cingulata, Colletotrichum spp.)

Antraknoza borówki stanowi coraz większy problem w uprawie tej rośliny. Objawy choroby widoczne są na owocach powodując ich deformację, zasychanie i otwarcie bram do infekcji ze strony innych patogenów. Zapobieganie tej chorobie polega przede wszystkim na profilaktyce. Nie wolno podlewać roślin poprzez zwilżanie liści i pędów. Opadłe liście, owoce i zdrewniałe pędy należy usuwać. W razie wystąpienia objawów należy wykonać zabieg w okresie kwietnia środkiem Switch 62,50 WG.

Amerykański mączniak agrestu (Sphaerotheca mors-uvae)

Jedna z najczęściej występujących na działkach chorób. Objawy mączniaka widoczne są na pędach, górnych liściach i owocach agrestu. Tuż przed kwitnieniem, początkowo na najmłodszych pędach i liściach, pojawia się białawy, delikatny nalot grzybni. W miarę rozwoju choroby nalot ciemnieje, powiększa swoje rozmiary, na jego powierzchni, szczególnie na pędach, widać drobne czarne punkty. Są to owocniki grzyba. Pokryte ciemną grzybnią owoce są drobniejsze, pękają i nie nadają się do spożycia. Natomiast porażone pędy rosną wolniej i zamierają. Ochrona agrestu przed tą chorobą polega na wycinaniu wiosną porażonych pędów. W późniejszym okresie można prowadzić ochronę stosując w tym celu środki Discus 500 WG, Nimrod 250 EC oraz Topas 100 EC. Przy zwalczaniu Amerykańskiego mączniaka na porzeczce należy zastosować Topsin M 500 SC, Topas 100 EC lub Nimrod 250 EC.

Szara pleśń (Botrytis cinerea)

Choroba występuje praktycznie na wszystkich krzewach owocowych. Największe jednak szkody wyrządza w przypadku malin oraz winorośli i borówki, powodując całkowite zniszczenie owoców. Grzyb poraża wszystkie organy rośliny. Objawy szarej pleśni można znaleźć na pędach, kwiatach, owocach, a w warunkach wysokiej wilgotności również i na liściach. W przypadku niezwalczania choroby można dojść do zamierania pędów. Jednak najbardziej uciążliwe jest porażenie owoców. Gdy jest wilgotno, owoce pokrywają się szarym, pylistym nalotem grzybni i gniją. Ochrona malin przed szarą pleśnią polega na usuwaniu porażonych pędów oraz wykonywaniu zabiegów chemicznych. Pierwsze zabiegi należy wykonać, gdy nowe pędy osiągną około 10-20 cm długości. W tym celu należy zastosować: Signum 33 WG (zarejestrowany do ochrony borówki i malin przed szarą pleśnią), Switch 62,5 WG ( zarejestrowany do ochrony winorośli, borówki, żurawiny, porzeczki czarnej, porzeczki czerwonej, porzeczki białej, jeżyny, maliny przed szarą pleśnią), Topsin M 500 SC (zarejestrowany do ochrony winorośli przed szarą pleśnią), Mythos 300 SC (zarejestrowany do ochrony malin przed szarą pleśnią).

Mączniak rzekomy winorośli (Plasmopara viticola)

Mączniak rzekomy winorośli jest jedną z najgroźniejszych chorób winorośli. Pierwsze objawy występują na liściach w postaci nieregularnych, bladozielonych plama na górnej powierzchni liści. W warunkach wysokiej wilgotności powietrza po dolnej stronie liści w miejscu plam dostrzec można pojawiający się szarobiały nalot trzonków z zarodnikami. W miarę rozwoju choroby na górnej stronie liści przede wszystkim wzdłuż nerwów głównych pojawiają się nekrotyczne plamy barwy ciemnożółtej, a następnie porażone liście przedwcześnie opadają, co zwiększa podatność krzewów na wymarzanie. Jeśli porażeniu ulegają kwiatostany, można dojść do ich zamierania i niezawiązywania owoców. Porażone owoce stają się brązowe i szybciej dojrzewają, a następnie gniją. Osłabione przez chorobę krzewy wytwarzają gorszej jakości owoce, co objawiać się może kwaśnym smakiem uzyskanego z nich wina. Choroba rozwija się bardziej, gdy występują nadmierne opady przy temperaturze 20-25 stopni C. Zapobieganie chorobie polega na usuwaniu opadłych liści, prawidłowym cięciu oraz zwalczaniu chwastów, które rosną w pobliżu krzewów zwiększając wilgotność powietrza w ich najbliższym otoczeniu (co wpływa korzystnie na rozwój mączniaka rzekomego). Zapobiegawczo należy stosować: Miedzian 50 WP lub Miedzian Extra 350 SC, a w razie wystąpienia pierwszych objawów należy wykonać zabieg środkiem Rodomil Gold MZ Pepite 67,8 WG od fazy wyraźnie widocznych kwiatostanów do końca kwitnienia.

Rdza wejmutkowo - porzeczkowa (Cronartium ribicola)

Jest to jedna z najczęściej występujących chorób porzeczki czarnej. Pierwsze objawy widoczne są na porzeczce w drugiej połowie czerwca. Po górnej stronie liści pojawiają się drobne, jasnozielone, z czasem żółknące plamki. Po dolnej stronie w miejscach plam zauważyć można drobne, brunatno-pomarańczowe poduszeczki. Na przełomie lipca i sierpnia po dolnej stronie liści zaczynają się pojawić brunatne poduszeczki, z czasem tworząc delikatny nalot. Uwalniające się zarodniki z wiatrem są roznoszone na rosnące w okolicy sosny wejmutki. W pędach sosny grzyb zimuje, a objawy chorobowe pojawiają się wczesną wiosną na młodych pędach sosny w postaci jasnopomarańczowych, wrzecionowato wydłużonych nabrzmień na pędach. W tym miejscu znajdują się zarodniki, które z kolei dokonują infekcji na porzeczce. Zapobiegawczo należy stosować Miedzian 50 WP lub Miedzian Extra 350 SC, a w zwalczanie choroby na porzeczce polega na wykonywaniu zabiegów też przed kwitnieniem środkiem Signum 33 WG.

Wielkopąkowiec porzeczkowiec (Cecidophyopsis ribis)

Szkodnik ten spędza sen z powiek miłośnikom smaku porzeczki i malin. Zaatakowanie przez tego szpeciela pąki są wyraźnie niż pozostałe, nabrzmiałe i przypominają wyglądem miniaturowe główki kapusty. Zmienione przez szkodnika pąki najłatwiej znaleźć jesienią i zimą, gdy opadną liście porzeczki czy maliny. Wielkopączkowiec żeruje wewnątrz pąków – wysysając soki z zawiązków owoców i kwiatów. Na początku kwitnienia porzeczki czy też maliny szpeciele wychodzą z pąków, w których zimowały i przenoszą się na liście i pędy, gdzie żerują. Następnie opanowują nowe pąki, które rozwiną się w następnym roku, powodując opisane wcześniej objawy. Zwalczanie prowadzimy przy użyciu środka Ortus 05 SC. Alternatywą dla chemicznej ochrony roślin stanowi preparat Siltac EC, zwalczający wielkopączkowca w sposób fizyczny, blokując jego mechaniczne funkcje życiowe. Środek ten należy stosować w okresie migracji szkodnika - od początku ruszenia wegetacji do fazy bezpośrednio po kwitnieniu. W czasie kwitnienia porzeczki należy obniżyć stężenie do 0,1%.

Mszyce (Aphididae)

W niektóre lata mszyce mogą wyrządzić spore szkody. Występując na końcówkach pędów, żerują na młodych liściach oraz pędach, prowadząc do ich deformacji oraz zamierania. Spadź, która jest wydzielana przez mszyce, zanieczyszcza dojrzewające owoce, które nie nadają się do spożycia. Świetnym środkiem do zwalczania mszyc jest Mospilan 20 SP. W przypadku zwalczania mszyc na aronii dobrym środkiem będzie Karate Zeon 050 CS. Nie chcąc stosować zwalczania chemicznego, można sięgnąć po środek Siltac EC, który mechanicznie unieczynni mszyce na krzewach owocowych.

Muszka plamoskrzydła (Drosophila suzuki) zwójki, wciorniastki.

Muszka plamoskrzydła jest realnym zagrożeniem dla dojrzewających owoców borówki, malin, jeżyn, porzeczek, truskawek, żurawiny czy też agrestu. Larwa żeruje w owocach doprowadzając do ich zamierania. Obecność wciornastków można stwierdzić potrząsając delikatnie liśćmi nad białą kartką papieru. Gdy na kartce pojawią się charakterystyczne, drobne (do 2-3 mm długości) jasne lub ciemne, w kształcie „przecinka” owady, to możemy być pewni, że wciornastki zaatakowały rośliny. Z kolei obecność zwójek nie da się przeoczyć. Liście są połączone ze sobą przędzą, a wewnątrz znajdują się gąsienice. W przypadku zwalczania muszki plamoskrzydłej oraz wciornastków zabieg środkiem SpinTor 240 EC należy wykonać, gdy pojawią się postacie dorosłe i pierwsze larwy lub po zauważeniu pierwszych uszkodzeń. Natomiast zwalczanie zwójek tym preparatem należy przeprowadzić od fazy pąków kwiatowych do końca fazy dojrzewania owoców. Zwalczanie zwójek i innych gąsienic można przeprowadzić także przy użyciu środka Mospilan 20 SP od momentu wylęgu młodych gąsienic, tj. od fazy pierwszego liścia do fazy kwitnienia.

Program ochrony agrestu, winorośli i innych krzewów owocowych

Nazwa choroby, szkodnika	Fazy rozwojowe/ zalecane środki ochrony roślin
	Przed kwitnieniem	Zawiązywanie owoców	Dojrzewanie owoców
Amerykański mączniak agrestu	Discues 500 WG, Nimrod 250 EC, Topas 100 EC, Topsin M 500 SC
Mączniak rzekomy winorośli	Ridomil Gold MZ Pepite 67,8 WG, (oraz faza kwitnienia), Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 350 SC
Czarna zgnilizna winorośli i mączniak prawdziwy	Topas 100 EC, Topsin M 500 SC, Discurs 500WG
Szara pleśń	Switch 62,5 WG (szara pleśń), Topsin M 500 SC, Signum 33 WG (borówka), Mythos 300 SC (malina)
Przypąkowe zamieranie pędów malin	Switch 62,5 WG, Signum 33 WG, Mytchos 300 SC, Topsin M 500 SC
Rdza wejmutkowo porzeczkowa	Signum 33 WG (przed i po kwitnieniu), Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 350 SC
Antraknoza	Switch 62,5 WG, Miedzian 50 WP i Miedzian 350 SC w porzeczce
Zapobieganie infekcjom wtórnym owoców winorośli	Switch 62,5 WG
Mszyce	Mospilan 20 SP, Silltac EC, Katare Zeon 050 CS (aronia), Sumin Nawóz Organiczny Płynny z Pokrzywy
Przędziorki oraz wielkopająkowiec porzeczkowy	Ortus 05 CS, Siltac EC (od fary ruszenia wegetacji do fazy bezpośrednio po kwitnieniu, w czasie kwitnienia obniżyć stężenie do 0,1%), Sumin Nawóz Ogrodniczy Płynny z Pokrzywy
Muszka plamoskrzydła, zwójki, wciornastki	SpinTor 240 SC, Mospilan 20 SP (zwójki)

poradnik pochodzi z "Poradnik Ochrony Roślin" przygotowany przez firmę SUMIN

Choroby - agrest, winorośl, borówka i inne krzewy owocowe